Beynin kısaca VOF (vertical occipital fasciculus) olarak bilinen bölgesi, ilk kez 1880’lerde belirgin ayrı bir bölge olarak bulunmasına karşın, yüzyıldan fazla bir süre unutulmuş gibiydi.
Bu içerikte neler var?
Beynin Hangi Bölgesi Yeniden Keşfedildi?
Beynin tüm bölgeleri hakkında yüzlerce belki binlerce araştırma ve makale bulunmasına karşılık VOF bilimsel literatürde sanki yok olmuştu.
Ta ki Kasım ayında ABD Ulusal Bilimlar Akademisi dergisinde (PNAS, Proceedings of the National Academy of Sciences) yayımlanan bir makaleye kadar.
Beynin Bu Bölgesi Neden Unutuldu?
Neden unutulduğunun keşfi bir bilimsel yanlışı da ortaya çıkardı.
Son yıllarda Stanford Üniversitesi ve Washington Üniversitesi araştırmacılarından bir grup, beynin görsel bilgiyi nasıl oluşturduğunu incelerken VOF bölgesinin işlev ve önemini ortaya çıkardılar.
Grup bu bölgeyi sadece incelemekle kalmadı, aynı zamanda VOF’un neden unutulduğunu da araştırdı. Washington Üniversitesi’nden nörolog Dr. Jason Yeatman, “İncelediğim her beyinde bu sinir demetini açıkça görüyordum, ama ne literatürde ne de nöroanatomi kitaplarında rastlıyordum.” diye şaşkınlık ifade ediyordu.
Fakat daha derin araştırmalarında Dr. Yeatman ve Stanford Üniversitesi’nden Dr. Kevin Weiner Üniversite’nin tıp kütüphanesinde eski kitapları karıştırırken 100 yıldan önce yayımlanmış bir beyin atlasında aradıklarını buldular.
Buldukları bu tek kaynağın kütüphaneden dışarı son alınış tarihi 1912 idi.
Yani o tarihten beri hiç kimse bu atlasa bakmamış gibiydi. VOF’u gösteren tek atlas 1900 dolaylarında Carl Wernicke tarafından yazılmıştı.
Beynin VOF Demeti Nedir? Ne İşlevi Var?
VOF demeti varlığını ilk kez Carl Wernicke 1881’de maymun beyninde, daha sonra 1888’de de Obersteiner insan beyninde bulmuştu.
Fakat o zamanın tanınmış nörologu ve Wernicke’nin hocası olan Theodor Meynert VOF diye bir sinir demetinin olamayacağını iddia ettiği için bu buluşlar kabul görmemişti.
Meynert’in iddiasına göre beyindeki tüm ana sinir demetleri ön-arka, yani yatay boyutta, yer alır, dikey sinir demeti olamazdı.
Yüzyılı aşan bir süre boyunca doğru kabul edilen bu iddia, son zamanlarda MR görüntüleri tarafından dikey sinir demetleri ortaya çıkarılınca, çürüdü.
VOF dikey sinir demetlerinden sadece biriydi.
VOF beynin arka kısmında görsel bilgilerin işlendiği “occipital lob”da başlayarak, buranın beynin diğer bölgeleri ile iletişimini sağlıyor.
Yeatman’ın dediğine göre VOF, yüz tanıma veya kitap okuma gibi görsel işaretlerden bilgi çıkarmakta önemli rol oynuyor.